Αντγου(ε.α.) Χρήστου Μουστάκη*
Όταν ο νέος Τσάρος της Ρωσίας, όπως αποκαλείται ο Πούτιν, ανήλθε στην εξουσία τον Δεκέμβριο του 1999, έκρινε ότι έπρεπε να αλλάξει την εξωτερική πολιτική της χώρας του, γιατί τόσο η στρατηγική του Γέλτσιν (στρατηγική συμμαχία και υπακοή στις
ΗΠΑ, ώστε να διατηρηθεί η Ρωσία στο προσκήνιο ως υπερδύναμη, εκμεταλλευομένη το πυρηνικό της οπλοστάσιο), όσο και του Πριμακώφ (δημιουργία αντιαξόνων, δια της συνάψεως συμμαχιών, με όσες χώρες είχαν κοινά συμφέροντα με τη Ρωσία, εναντίον των ΗΠΑ) είχαν αποτύχει και ότι έπρεπε να εφαρμόσει μια νέα, πιο ρεαλιστική εξωτερική πολιτική. Κεντρική ιδέα της νέας στρατηγικής Πούτιν ήταν η ανάκτηση του χαμένου κύρους της Ρωσίας και η τόνωση του ηθικού του ρωσικού λαού, με τη χρησιμοποίηση της τεράστιας ενεργειακής δυνάμεως της χώρας και τη δημιουργία νέων αγορών για την πώληση των συμβατικών όπλων, που παράγει σε μεγάλο αριθμό η Ρωσία.
Εφαρμόζοντας ο Πούτιν αυτή τη στρατηγική πέτυχε :
Πρώτον : Την επανάκτηση, σε μεγάλο βαθμό, του χαμένου κύρους και της επιρροής της χώρας του στο διεθνές προσκήνιο, με ενέργειες όπως :
Η οικονομική και στρατιωτική συνεργασία με την Κίνα, με στόχο την σύμπηξη ενός αξιόπιστου πολιτικού, στρατιωτικού και ενεργειακού άξονα, ικανού να αποτελέσει το «αντίπαλο δέος» των ΗΠΑ στην παγκόσμια σκηνή. Σημαντικό ρόλο σ΄αυτή την προσπάθεια θα διαδραματίσει η κινεζικής εμπνεύσεως ένωση «Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης (SCO)», στον οποίον συμμετέχουν Κίνα, Ρωσία, Ουζμπεκιστάν, Καζακστάν, Κιργισία και Ταζεκιστάν. Ιδρύθηκε το 2002, με πρωτοβουλία της Κίνας και με στόχο την ανάσχεση της διεισδύσεως των ΗΠΑ στην Ασία.
Η σύναψη ενεργειακής συνθήκης με την Ευρώπη, που τον κατέστησε στρατηγικό ενεργειακό της εταίρο.
Η υποδομή, κατόπιν πρωτοβουλίας του, του δόγματος «διαπραγματεύσεις αντί για εκβιασμό και χρήση βίας», στο χειρισμό της κρίσεως με το Ιράν, διακηρύσσοντας προκαταβολικά ότι δεν θα υποστήριζε επιβολή οικονομικών ή άλλων κυρώσεων σε βάρος του.
Η πρόσκληση και επίσκεψη των υπουργών της Χαμάς στη Μόσχα, παρά τις αντιδράσεις των ΗΠΑ και η σύσταση προς το Ισραήλ, για να αναγνωρίσει τη νέα κατάσταση.
Η ανάμειξή της στην κρίση του Λιβάνου και η απαίτηση για άμεση κατάπαυση του πυρός.
Η στήριξη της Σερβίας στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου. Για το θέμα αυτό δηλώνει με κατηγορηματικό τρόπο σε κάθε ευκαιρία ότι, θα απαιτήσει να ισχύσει για τη Νότιο Οσετία και την Αχμπαξία που ζητούν την απόσχιση από τη Γεωργία και την ανεξαρτησία τους, όποια λύση και αν εφαρμοστεί στο Κόσοβο.
Η διείσδυσή της στις αγορές συμβατικών οπλικών συστημάτων. Είναι ήδη ο κύριος προμηθευτής της Κίνας, των Ινδιών, του Ιράν και άλλων χωρών. Σήμερα είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πολεμικού υλικού στον κόσμο, κατέχοντας το 31% της παγκόσμιας αγοράς, έναντι του 30% των ΗΠΑ παρόλο που οι αμερικανικές βιομηχανίες κατέχουν το 63% της παγκόσμιας παραγωγής.
Δεύτερον : Την οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας δια της ανακτήσεως από το κράτος του εθνικού ενεργειακού πλούτου, ο οποίος βρισκόταν στα χέρια των ισχυρών ιδιωτικών συμφερόντων, που διεπλέκοντο με τους περιφερειακούς κυβερνήτες, και τη ρωσική μαφία. Σίγουρα η ανατίμηση του πετρελαίου βοήθησε στην ταχύτερα του αναμενομένου οικονομική ανάκαμψη της χώρας, (αύξηση 65% από της αναλήψεως της εξουσίας από τον Πούτιν). Αυτό δίνει τη δυνατότητα στη Ρωσία :
Να έχει το οικονομικό ανάστημα να συμμετέχει, πλέον, ως ενεργό μέλος της ομάδος G8.
Να εισχωρεί σε ευρωπαϊκούς κολοσσούς πολεμικών βιομηχανιών όπως η EADS, η οποία, μεταξύ άλλων, κατασκευάζει τα α/φ Eurofighters, και
Να αναπληρώνει με μιας το χρέος 23 δις Ευρώ της ΕΣΣΔ προς τη λεγομένη Λέσχη των Παρισίων.
Η ραγδαία αυτή αναβάθμιση της Ρωσίας στη διεθνή σκηνή ως μεγάλης, και πάλι, δυνάμεως, ανησύχησε τις ΗΠΑ, οι οποίες απεφάσισαν να αντιδράσουν με την εγκατάσταση ενός δικτύου αμερικανικών στρατιωτικών εγκαταστάσεως από τις ακτές της Βαλτικής μέχρι τις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Στο δίκτυο αυτό περιλαμβάνονται : Η εγκατάσταση στο έδαφος της Πολωνίας και της Τσεχίας δέκα (10) Μονάδων αντιπυραυλικής ασπίδας για τον εντοπισμό και την καταστροφή των πυραύλων με πυρηνικές κεφαλές, που θα προέρχονται από το Ιράν, τη Β. Κορέα ή την Αλ Κάϊντα. Η εγκατάσταση Αμερικανικών Βάσεων στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία με πρόσχημα τη διευκόλυνση του επιχειρησιακού σχεδιασμού στην ευρύτερη Μ. Ανατολή. Η διεύρυνση του ΝΑΤΟ.
Εκτιμάται ότι οι ενέργειες αυτές των ΗΠΑ αποβλέπουν :
· Στην γεωστρατηγική απομόνωση της Ρωσίας και στην αποτροπή της προσπάθειάς της να ανακτήσει την επιρροή της στις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες και
· Στην κατοχύρωση μιας περιοχής ως βάσεως για επεμβάσεις στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και μάλιστα χωρίς τις αντιαμερικανικές διαδηλώσεις των Ευρωπαίων ή και αυτής ακόμη της Τουρκίας, όπως έγινε πριν από την εισβολή στο Ιράκ, το 2003.
· Στην απαξίωση της εντυπώσεως που καλλιεργεί η Μόσχα, ότι διατηρεί ακόμη την ισορροπία του τρόμου σε στρατηγικά πυρηνικά όπλα και να δώσουν το μήνυμα στη Ρωσία ότι δεν θα μπορέσει, ότι και αν κάνει, να περιορίσει τις δραστηριότητες και τις επιλογές της μόνης υπερδύναμης.
Στην προσπάθειά τους αυτή οι ΗΠΑ είχαν επιλέξει ως αιχμή του δόρατος την Ουκρανία, η οποία είναι η μεγαλύτερη και ισχυρότερη από τις πρώην δημοκρατίες της ΕΣΣΔ, πλην όμως ο εκφυλισμός της πορτοκαλί επαναστάσεως και η επάνοδος στην εξουσία του φιλορώσου Γιανούκοβιτς χάλασε τα σχέδιά τους. Ήδη ο νέος Κυβερνήτης επανέλαβε το διάλογο με τον Πούτιν και ανέστειλε τη διαδικασία εντάξεως της χώρας στο ΝΑΤΟ (τώρα και μ ετην ΕΕ).
Στην μέχρι τώρα αντιπαράθεση ΗΠΑ και Ρωσίας για τον έλεγχο των πρώην Σοβιετικών Δημοκρατιών, φαίνεται να κερδίζει έστω και στα σημεία ο Πούτιν. Η Ουκρανία και η Λευκορωσία έχουν αποκαταστήσει τις σχέσεις τους με τη Ρωσία και αναμένεται περαιτέρω σύσφιξη των δεσμών τους. Η Γεωργία τηρεί φιλοαμερικανική στάση, αλλά το τελευταίο φιάσκο με το επεισόδιο των κατασκόπων, που δεν την στήριξε ούτε καν η ΕΕ, αλλά και ο φόβος να υποστεί οικονομικές κυρώσεις στον τομέα της ενέργειας από τον Πούτιν θα την κάνει πολύ επιφυλακτική στο μέλλον. Αν δεν υπήρχε το αγκάθι της Αχμπαζίας και της Ν. Οσετίας θα είχε ξαναπροσεγγίσει τη Ρωσία. Το Τουρκμενιστάν, το Καζακστάν και το Ουζμπεκιστάν συμμετέχουν, μαζί με τη Ρωσία και την Κίνα, στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης ( SCO) και ήδη έχουν συμφωνήσει για την πώληση του συνόλου της παραγωγής τους σε φυσικό αέριο για τα προσεχή 10 χρόνια στη Ρωσική Gazprom. Aπομένουν μόνο οι Τσετσένοι μαχητές (τρομοκράτες κατά τον Πούτιν και την ΕΕ) να συγκρούονται με τη Ρωσία, επιζητώντας την ανεξαρτησία της χώρας τους και την ίδρυση ισλαμικής δημοκρατίας.
Είναι βέβαιο ότι τελικά ο Πούτιν θα κυριαρχήσει σ΄αυτές τις χώρες, γιατί η ενδυνάμωση της Ρωσίας οικονομικά θα προσελκύσει τις κοινωνίες των γειτονικών χωρών όχι μόνο λόγω των προαιωνίων δεσμών αλλά, κυρίως, γιατί οι οικονομίες τους θα καταρεύσουν αν τους χρεώσει το φυσικό αέριο στις διεθνείς τιμές.
Το γενικό συμπέρασμα που προκύπτει, από την ανάλυση της μέχρι τώρα καταστάσεως, είναι ότι η Ρωσία αργά αλλά σταθερά θα επανέλθει δυναμικά στο διεθνές προσκήνιο και θα διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο, χάρις στην ενεργειακή της δύναμη, αλλά και στον Πούτιν. Είναι δε βέβαιο ότι η Ευρώπη που εξαρτάται στον ενεργειακό τομέα από τη Ρωσία, όχι μόνο θα τηρεί καλές σχέσεις μαζί της, παρά τις αμερικανικές αντιδράσεις, αλλά θα αναγκαστεί να συνεργαστεί μαζί της και σε όλα τα θέματα, ακόμη και τα πολιτικά.
Η Ελλάδα οφείλει να εκμεταλλευτεί την ευνοϊκή συγκυρία και να αναδείξει τη γεωστρατηγική της αξία, όσον αφορά στη διακίνηση της ρωσικής ενέργειας προς την Ευρώπη. Βέβαια η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει και την απαίτηση της Ρωσίας να πάρει ένα μέρος από την πίττα του νέου εξοπλιστικού προγράμματος, γεγονός που αν συμβεί θα προκαλέσει τη δυσαρέσκεια των ΗΠΑ κυρίως, αλλά και των λοιπών Ευρωπαίων. Το δίλημμα είναι σοβαρό και γι΄αυτό απαιτείται η μελέτη, σχεδιασμός, βούληση και συνέπεια προκειμένου να βρεθεί η χρυσή τομή. Σε κάθε όμως περίπτωση δεν πρέπει να χαθεί η ευκαιρία ενισχύσεως της γεωστρατηγικής μας αξίας, ως ενεργειακού κόμβου διακινήσεως της ρωσικής ενέργειας προς την Ευρώπη.
ΠΗΓΗ: ΕΛ.Ι.Σ.ΜΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Tο μπλοκ μας δημοσιεύει κάθε σχόλιο. Θεωρούμε ότι ο καθένας έχει το δικαίωμα να εκφράζει ελεύθερα τις απόψεις του. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι υιοθετούμε τις απόψεις αυτές, και διατηρούμε το δικαίωμα να μην δημοσιεύουμε συκοφαντικά ή υβριστικά σχόλια όπου τα εντοπίζουμε.
Όσοι επιθυμούν να παίρνουν τις αναρτήσεις από το μπλογκ μπορούν να το κάνουν ελεύθερα με την παράκληση όπως σαν πηγή ενημέρωσης να αναφέρουν το ιστολόγιο μας.
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.