Μήπως έχω δυσανεξία στη λακτόζη;

Δυσανεξία στη λακτόζη σημαίνει ότι το σώμα δεν μπορεί να χωνέψει εύκολα τη λακτόζη, η οποία είναι ένα είδος φυσικής ζάχαρης που βρίσκεται στο γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Δεν είναι το ίδιο πράγμα με μια τροφική αλλεργία στο γάλα. Όταν η λακτόζη κινείται μέσα στο κόλον, χωρίς τη σωστή πέψη, μπορεί να προκαλέσει δυσάρεστα συμπτώματα όπως τα αέρια, ο πόνος στην κοιλιά και φούσκωμα. Μερικοί άνθρωποι που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη δεν μπορούν να αφομοιώσουν όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Άλλοι μπορεί να φάνε ή να πιουν μικρές ποσότητες γαλακτοκομικών προϊόντων ή ορισμένων τύπων των γαλακτοκομικών προϊόντων, χωρίς προβλήματα.

Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι συχνή στους ενήλικες. Εμφανίζεται πιο συχνά σε ιθαγενείς Αμερικανούς και σε Ασιάτες, Αφρικανούς και Νοτιοαμερικάνους από ό, τι σε άτομα ευρωπαϊκής καταγωγής. Μια μεγάλη πρόκληση για τους ανθρώπους που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη είναι να μάθουν πώς να τρώνε για να αποφευχθεί η ταλαιπωρία, αλλά και να πάρουν αρκετό ασβέστιο για υγιή οστά.

Πού οφείλεται η δυσανεξία στη λακτόζη;         

Δυσανεξία λακτόζης παρουσιάζεται όταν το έντερο δεν παράγει αρκετή ποσότητα από ένα ένζυμο που ονομάζεται λακτάση. Το σώμα μας χρειάζεται τη λακτάση για να διασπαστεί η λακτόζη κατά την πέψη. Η δυσανεξία στη λακτόζη είναι συνήθως κληρονομική και τα συμπτώματα συνήθως αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια της εφηβικής ή ενήλικης ζωής μας. Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν αυτόν τον τύπο της δυσανεξίας στη λακτόζη μπορούν να καταναλώσουν λίγο γάλα ή κάποια γαλακτοκομικά προϊόντα χωρίς προβλήματα.

Επίσης, μερικές φορές το λεπτό έντερο σταματά να παράγει λακτάση μετά μια σύντομη ασθένεια όπως η γρίπη στομάχου ή λόγω μίας χρόνιας ασθένειας όπως η  κυστική ίνωση. Το λεπτό έντερο σταματά ενίοτε να παράγει λακτάση μετά από χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση ενός μέρους του λεπτού εντέρου και σε αυτές τις περιπτώσεις, το πρόβλημα μπορεί να είναι είτε μόνιμο ή και προσωρινό.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, τα νεογνά παρουσιάζου δυσανεξία στη λακτόζη. Ένα άτομο που γεννήθηκε με δυσανεξία στη λακτόζη δεν μπορεί να φάει ή να πιει τίποτα με λακτόζη. Κάποιες φορές, τα πρόωρα μωρά παρουσιάζουν  προσωρινή δυσανεξία στη λακτόζη, επειδή δεν είναι ακόμη σε θέση να παράγουν λακτάση. Όταν, όμως, ένα μωρό αρχίσει να παράγει λακτάση, η δυσανεξία απομακρύνεται

Ποια είναι τα συμπτώματα της δυσανεξίας στη λακτόζη;

Τα συμπτώματα της δυσανεξίας στη λακτόζη μπορεί να είναι ήπια ή και σοβαρά, ανάλογα με το πόσο λακτάση παράγει το σώμα μας. Τα συμπτώματα αρχίζουν συνήθως 30 λεπτά έως και 2 ώρες μετά την κατανάλωση  γαλακτοκομικών  προϊόντων. Τα συμπτώματα αυτά περιλαμβάνουν:  φούσκωμα,  πόνος ή κράμπες,  ήχους ή γουργουρητά στην κοιλιά σας, αέρια ή διάρροια.

Πώς θα καταλάβω ότι έχω δυσανεξία στη λακτόζη;

Πολλοί άνθρωποι έχουν αέρια, πόνο στην κοιλιά, φούσκωμα, διάρροια και υποψιάζονται ότι μπορεί να έχουν δυσανεξία στη λακτόζη. Ο καλύτερος τρόπος για να ελεγχθεί αυτό είναι να αποφύγετε να καταναλώνετε γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα για να δείτε αν τα συμπτώματα σας υποχωρήσουν. Αν συμβεί αυτό, τότε μπορείτε να δοκιμάσετε την κατανάλωση μικρών ποσοτήτων γαλακτοκομικών προϊόντων για να δείτε αν τα συμπτώματα σας επανέλθουν. Αν δεν αισθάνεστε καλά πίνοντας ένα ποτήρι γάλα, τότε μάλλον δεν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη. Αλλά αν σας δημιουργούνται προβλήματα κάθε φορά που καταναλώνετε γάλα, παγωτό, ή κάποιο άλλο γαλακτοκομικό προϊόν, μπορεί να έχετε δυσανεξία στη λακτόζη.

Μερικές φορές, άνθρωποι που δεν είχαν ποτέ προβλήματα με το γάλα ή τα γαλακτοκομικά προϊόντα εμφανίζουν ξαφνικά δυσανεξία στη λακτόζη. Αυτό είναι συνηθέστερο καθώς μεγαλώνουμε. Αν νομίζετε ότι μπορεί να έχετε δυσανεξία στη λακτόζη, μιλήστε με το γιατρό σας.

Πώς γίνεται η διάγνωση δυσανεξίας στη λακτόζη;

Ένας γιατρός θα διαπιστώσει αν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη, κάνοντάς σας ερωτήσεις για τα συμπτώματα σας. Μπορεί, επίσης, να σας ζητήσει να αποφύγετε τα γαλακτοκομικά προϊόντα για ένα μικρό χρονικό διάστημα για να δείτε αν βελτιωθούν τα συμπτώματά σας. Μερικές φορές, οι γιατροί συστήνουν μια δοκιμή αναπνοής υδρογόνου ή ένα τεστ σακχάρου στο αίμα για να επιβεβαιώσουν τη διάγνωση. Πρόκειται για απλές εξετάσεις ελέγχου, προκειμένου να δείτε αν υπάρχει πρόβλημα κατά την πέψη της λακτόζης.

Πώς αντιμετωπίζεται;

Δεν υπάρχει θεραπεία για τη δυσανεξία στη λακτόζη. Αλλά μπορείτε να θεραπεύσετε τα συμπτώματα με τον περιορισμό ή την αποφυγή των γαλακτοκομικών προϊόντων. Κάποιοι καταναλώνουν γάλα με μειωμένη λακτόζη ή το αντικαθιστούν με γάλα και τυρί σόγιας. Μερικά άτομα που έχουν δυσανεξία στη λακτόζη μπορούν να τρώνε γιαούρτι χωρίς προβλήματα, ενώ υπάρχει επίσης η δυνατότητα να πάρετε συμπληρώματα διατροφής που βοηθούν στην πέψη της λακτόζης.
Μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες των ατόμων με δυσανεξία στη λακτόζη είναι να διασφαλιστεί η λήψη θρεπτικών συστατικών που βρίσκονται στα γαλακτοκομικά προϊόντα, κυρίως ασβέστιο. Το ασβέστιο είναι πιο σημαντικό για τα παιδιά, τους εφήβους και τις έγκυες, καθώς και για τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Υπάρχουν πολλά μη γαλακτοκομικά τρόφιμα που δεν περιέχουν ασβέστιο τα οποία είναι: το μπρόκολο, οι μπάμιες, το  λάχανο, τα χόρτα, τα γογγύλια, οι σαρδέλες, ο τόνος και ο σολομός σε κονσέρβες, τα εμπλουτισμένα με ασβέστιο δημητριακά και χυμοί, τα εμπλουτισμένα με ασβέστιο προϊόντα σόγιας όπως γάλα σόγιας, tofu, σόγια και αμύγδαλα.

Πηγή: Webmd.com