Μισθοί τριών ταχυτήτων στον ιδιωτικό τομέα!!!

Μισθοί τριών ταχυτήτων διαμορφώνονται στον ιδιωτικό τομέα με την εφαρμογή της νέας Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΣΣΕ) και την εκπνοή της μετενέργειας για... δεκάδες κλαδικές συμβάσεις. 

■ Σε χειρότερη μοίρα βρίσκονται οι νεοπροσλαμβανόμενοι που αμείβονται με μνημονιακούς μισθούς. Εως τώρα οι εργοδότες στις μεγάλες επιχειρήσεις δεν εφάρμοσαν κατά γράμμα τα μνημόνια για τους παλιούς εργαζομένους. Εκφράζουν όμως την πρόθεσή τους να μειώσουν τις αμοιβές στις νέες προσλήψεις. Η εικόνα δεν έχει ακόμη ανατραπεί, αφού ως γνωστόν δεν γίνονται προσλήψεις, εκτός ελάχιστων περιπτώσεων.

■ Κερδισμένοι βγήκαν οι 280.000 εργαζόμενοι (13% των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα) που καλύπτονται από τη νέα Εθνική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας. Οι έγγαμοι εργαζόμενοι διασφάλισαν το επίδομα γάμου 58,6 ευρώ τον μήνα, καθώς και τα επιδόματα τέκνων - ωρίμανσης - επικινδυνότητας και σπουδών. Ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ) διαχωρίζοντας τη θέση του δεν υπέγραψε τη σύμβαση για να μη δεσμεύσει νομικά τα μέλη του, χαρακτηρίζοντάς την παρωδία και πουκάμισο αδειανό. Ωστόσο, με ανακοίνωσή του επεσήμανε ότι οι επιχειρήσεις-μέλη του δεσμεύονται να συνεχίσουν την καταβολή του επιδόματος γάμου.

Με δεδομένο ότι η παρότρυνση δεν έχει κάποιο ειδικό νομικό βάρος, οι επιχειρήσεις-μέλη του ΣΕΒ έχουν δικαίωμα να κόψουν το επίδομα, όπως και όσες έχουν αποχωρήσει από τις άλλες εργοδοτικές οργανώσεις (ΕΣΕΕ, ΓΣΕΒΕΕ και ΣΕΤΕ).

Οσοι εργοδότες δεσμεύονται από τη σύμβαση και έχουν ήδη περικόψει το επίδομα γάμου, λόγω της αναδρομικής ισχύος της συμφωνίας από την 1η Ιανουαρίου 2013, παρανομούν και οφείλουν να το καταβάλλουν. Αν ο εργοδότης αυθαιρετήσει υπό την απειλή της απόλυσης, ο εργαζόμενος μπορεί να προσφύγει στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) και τη Δικαιοσύνη. Ωστόσο η σύμβαση δεν τροποποιεί τον μνημονιακό νόμο και διασφαλίζει το επίδομα μόνο έως το τέλος του 2013. Οι κοινωνικοί εταίροι συμφώνησαν να επανεξετάσουν τα δεδομένα στο τέλος του χρόνου και να αποφασίσουν αν η διάρκεια της σύμβασης θα παραταθεί έως το τέλος του 2014. Προσοχή, όμως! Η διατήρηση του επιδόματος γάμου αφορά μόνο στο πεδίο εφαρμογής της ΕΣΣΕ, δηλαδή για όσους αμείβονται με τα κατώτατα όρια. Δεν αφορά όσους αμείβονται με κλαδικές συμβάσεις οι οποίοι χάνουν το επίδομα μετά την εκπνοή της μετενέργειας της σύμβασής τους. 

Στο παρασκήνιο που εκτυλίχθηκε στη διάρκεια της διαπραγμάτευσης φάνηκε καθαρά η ενόχληση του ΣΕΒ από την ισχυροποίηση του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), ο οποίος επιθυμεί να έχει το πάνω χέρι στον κοινωνικό διάλογο, με δεδομένο ότι ο τουρισμός θα παίξει τον μεγαλύτερο ρόλο στην πολυπόθητη οικονομική ανάπτυξη. Αφήνοντας αιχμές για τους μνημονιακούς μισθούς και την αδήλωτη εργασία που έχει κατακλύσει τον κλάδο του τουρισμού, οι εκπρόσωποι του ΣΕΒ επεσήμαναν ότι στις επιχειρήσεις-μέλη τους ο κατώτερος μισθός έχει παραμείνει στα 751 ευρώ. Η αλήθεια είναι ότι καμία μεγάλη επιχείρηση (ΤΙΤΑΝ, ΕΛ.ΠΕ., ΒΙΟΧΑΛΚΟ, Φουρλής, Motor Oil, Vodafone) δεν συρρίκνωσε τους μισθούς των παλιών εργαζομένων της στα 586 ευρώ. Ωστόσο οι εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις-μέλη του ΣΕΒ που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό είναι λίγοι και δεν υπερβαίνουν τις 25.000. Το πρόβλημα των Ελλήνων βιομηχάνων πάντοτε ήταν η μείωση των μεσαίων μισθών που ανεβάζουν το συνολικό εργατικό κόστος.

■ Η τρίτη πολυπληθέστερη κατηγορία που έχει υποστεί και θα υποστεί κι άλλες περικοπές είναι οι παλιοί εργαζόμενοι που αμείβονται με κλαδικούς μισθούς. Δηλαδή ο νόμος δίνει το δικαίωμα στον εργοδότη να κόψει το επίδομα γάμου από τις αμοιβές των εργαζομένων σε 44 κλάδους των οποίων οι συμβάσεις έληξαν αυτές τις ημέρες μαζί με την τρίμηνη μετενέργεια (ασφαλιστικά πρακτορεία, βιομηχανίες, ναυτιλιακές επιχειρήσεις, γεωπόνοι κ.ά.). Επιπλέον, μπορεί να περικοπούν όλα τα έξτρα επιδόματα εκτός από αυτά της ωρίμανσης, των τέκνων, που αντιστοιχεί σε 5% για κάθε παιδί, των σπουδών, που κυμαίνεται από 15% έως και 25%, και το ανθυγιεινό επίδομα. Η περικοπή δεν μπορεί να εφαρμοστεί μονομερώς, αλλά απαιτείται συναίνεση του εργαζομένου και υπογραφή νέας ατομικής ή επιχειρησιακής συλλογικής σύμβασης εργασίας. Οι απώλειες εξαρτώνται από τον κλάδο και τα επιδόματα που προέβλεπε η σύμβαση που έληξε. Υπάρχουν κλάδοι που προβλέπουν πάνω από 5 ειδικά επιδόματα (ξένων γλωσσών, υπολογιστή, γραφείου, διαχειριστικών λαθών κ.λπ.) και οι δυνητικές μειώσεις μπορεί να φτάσουν ή και να ξεπεράσουν το 30%. Ετσι όπως θα διαμορφωθούν οι μισθοί με τα νέα δεδομένα, θα υπάρξουν κάποιες ακραίες περιπτώσεις νεοπροσλαμβανόμενων υπαλλήλων με κλαδικό μισθό που θα παίρνουν λιγότερα από τον έγγαμο αμειβόμενο με τα κατώτατα όρια, ο οποίος διασφάλισε το επίδομα γάμου, τέκνων και επικινδυνότητας.

Οι εργατολόγοι επισημαίνουν ότι η μείωση των μισθών δεν είναι αναγκαστική. Πρόκειται για δυνατότητα που στην πράξη αναμένεται να λάβει καθολικό χαρακτήρα, καθώς η συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα ρευστότητας. 

Μέχρι σήμερα, πάντως, λίγοι εργοδότες έχουν εφαρμόσει κατά γράμμα τη δυνατότητα που τους δίνουν τα μνημόνια. Για παράδειγμα ο κλάδος των χημικών είχε απώλειες αποδοχών 10%-15%. Αν εφαρμοζόταν κατά γράμμα η περικοπή των επιδομάτων που προέβλεπε η Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου του 2012, οι απώλειες θα ξεπερνούσαν το 20%. Πρόσφατα η Αλουμίνιον της Ελλάδος συμφώνησε σε μείωση αποδοχών 8% και η εταιρεία Μόρνος κατά 10%. 

Με βάση τα στοιχεία του ΣΕΠΕ για το 2012, που απεικονίζουν μόνο ένα μικρό κομμάτι της πραγματικότητας, την περσινή χρονιά υπέστησαν μείωση μισθού 355.397 εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα. 

Συγκεκριμένα, 261.353 εργαζόμενοι είδαν τους μισθούς τους να μειώνονται κατά μέσο όρο 22,2% με ατομικές συμβάσεις και 94.044 εργαζόμενοι είδαν τις αποδοχές τους να υποχωρούν κατά μέσο όρο 18,8% με επιχειρησιακές συμβάσεις. Τραγικότερη είναι η κατάσταση για 65.490 εργαζομένους που πέρασαν από την πλήρη απασχόλησης στις ευέλικτες μορφές και δεν εξασφαλίζουν ούτε τον βασικό μισθό, για όσους έχουν να πληρωθούν μήνες ή για όσους αμείβονται έναντι, υπό την απειλή της ανεργίας. Ειδικοί της αγοράς εκτιμούν ότι μετά τον Μάιο περίπου 1.200.000 εργαζόμενοι (67% των απασχολουμένων στον ιδιωτικό τομέα) που δεν θα καλύπτονται πια από συλλογικές συμβάσεις θα γίνουν έρμαια των ατομικών συμβάσεων, έχοντας ως μοναδικό δίχτυ ασφαλείας τον κατώτατο μισθό. 

protothema